Uitgeverij: Querido
Genre: Literatuur & Romans
Bladzijdes: 221
Prijs: € 13,99
Waardering:★★★★

Waar gaat het boek over?

Maarten Klein verliest langzaam maar zeker zijn greep op de werkelijkheid. Hij kan heden en verleden niet meer onderscheiden, wil plotseling weer naar zijn werk terwijl hij al gepensioneerd is en ziet zijn vrouw voor een vreemde aan. Momenten van helderheid worden meer en meer verdrongen door ontreddering en verwarring.

Mijn mening

Hersenschimmen vertelt het verhaal van Maarten en Vera Klein. Maarten en Vera wonen in Amerika, maar komen oorspronkelijk uit Nederland. Maarten wordt steeds vergeetachtiger en J. Bernlef heeft dit proces vastgelegd in dit boek. Het verhaal wordt verteld vanuit Maarten en dit heeft Bernlef echt ontzettend mooi gedaan. De verwarring wordt steeds duidelijker en je kunt op sommige stukjes Maarten ook zelf niet meer volgen, zeker wanneer de Alzheimer/dementie steeds heftiger wordt.

Ik heb dit boek gekozen omdat m’n oma Alzheimer heeft gehad. Ik ken de ziekte dus van de kant van de familieleden, maar ik kon nooit begrijpen hoe het moet zijn als je aan deze ziekte lijdt. Na het lezen van dit boek snap meer wat er in iemand z’n hoofd om gaat. De ziekte van Maarten begint wanneer hij vergeet dat het zondag is en staat te wachten op de buurtkinderen die van school terugkomen met de schoolbus, maar vanaf dan gaat het ontzettend hard. We lezen over zijn jeugd in de oorlog, maar ook over toen hun kinderen nog jong waren.

‘Ik weet niet meer hoe ik precies geleefd heb, Vera,’ fluister ik met mijn jas aan midden in de kamer, het velletje papier als een bewijsstuk in mijn hand omhooghoudend (net een scène uit een slecht toneelstuk, even belachelijk).

Maar Hersenschimmen gaat niet alleen over de ziekte. Het gaat ook over twee mensen die al jaren met elkaar verbonden zijn en wat er gebeurd als er eentje wegvalt en herinneringen verliest. De omgeving verliest deze herinneringen niet en kunnen ze wel herinneren voor twee, maar het moet ontzettend pijnlijk zijn als je man je moeder begint te noemen of je niet meer herkent.

Bernlef heeft dit boek ontzettend mooi geschreven en zelfs de totale verwarring aan het einde van het verhaal geeft mooi de situatie weer. Het was pijnlijk herkenbaar om te lezen, maar tegelijkertijd zorgt het ervoor dat ik mijn oma beter weet te begrijpen en nog beter de herinneringen een plekje te geven. Bernlef heeft een geloofwaardig portret geschreven over Maarten en het leven met Alzheimer/dementie.

Als je jong bent zoals jij valt dat moeilijk te begrijpen. Maar mensen zoals wij leven van hun herinneringen. Als die er niet meer zijn, is er niets meer. Ik ban bang dat hij zijn hele leven aan het vergeten is. En alleen met die herinneringen leven terwijl hij ernaast zit… leeg.’

---

Hersenschimmen is al een ouder boek, maar je kunt hem nog steeds bestellen en tevens lezen via KOBO plus. Je kunt hem via mijn onderstaande link bekijken.